Historia i tradycja fajerwerków

Historia i tradycja związana z fajerwerkami na świecie

Tradycja świętowania uroczystości fajerwerkami sięga wieków. Wszystko zaczęło się w Chinach. Jak większość wie, fajerwerki zostały wynalezione w Chinach około 200 lat przed naszą erą. Kiedy to środek służący do peklowania mięsa umieszczony w bambusie po zetknięciu z ogniem tworzył charakterystyczne trzaski. Odtąd wynalazek mający odpędzać złe duchy zaczęto używać do celebrowania Nowego Roku oraz ważnych uroczystości.
Przełom pojawił się w momencie stworzenia mieszaniny pirotechnicznej w postaci czarnego prochu, który również został wynaleziony przypadkowo przez chińskich alchemików, którzy bezskutecznie poszukiwali eliksiru życia. Do XIX wieku czarny proch służył głównie w celach militarnych.

Początki w Europie

Około 1292 roku, kiedy Marco Polo sprowadził do Europy recepturę na stworzenie prochu czarnego. Od razu mieszanka pirotechniczna znalazła zastosowanie w użyciu militarnym. Jednak Włosi, którzy byli nieco bardziej kreatywni znaleźli zastosowanie prochu w produkcji fajerwerków. Podczas renesansu (XV wiek) Włosi zaczęli przemieniać mieszanki pirotechniczne w prawdziwa sztukę, przewyższając w tym nawet Chińczyków. Epoka renesansu była okresem artystycznej twórczości i ekspresji.

W 1830 r. dzięki postępowi naukowemu i zrozumieniu chemii w południowych Włoszech umożliwiło to na stworzenie nowych mieszanin pirotechnicznych, które paliły się w różnych kolorach np. czerwonym, żółtym, zielonym a nawet niebieskim. Trwające w XIX wieku badania prowadzone przez Włochów jak i Niemców pozwoliły na udoskonaleniu mieszanin, uzyskując żywsze, bardziej nasycone barwy.

W roku 1379 przed pałacem Biskupa w Vicenza podczas obchodów tajemnica Zielonych Świąt utworzono z zimnych ogni gołębia reprezentującego Ducha Świętego sypiącego iskrami. Widowisko zrobiło ogromne wrażenie. Jednak bardziej rzetelna i szerzej dostępna wiedza o pirotechnice przedostała się do Europy dopiero w XVI wieku, najprawdopodobniej przez kraje arabskie. W Europie największy wkład twórczy wnieśli Włosi, propagując pokazy i rozwijając przemysł pirotechniczny. Fajerwerkami uświetniano królewskie i dworskie uroczystości, zwycięskie bitwy, święta religijne.

Historia fajerwerków w Polsce

Pierwsza wzmianka o fajerwerkach w Polsce znalazła się w „Dziejach” Łukasza Górnickiego. Autor odnotował, że kiedy w 1566 roku urodził się Zygmunt III Waza „po górach nad Wilnem strzelby rozmaite, rac puszczania, insze puszkarskich przypraw ognie były zapalane”. Pokazy fajerwerków stały się bardzo popularne wśród polskiej szlachty. W XVIII wieku stanowiły niemal obowiązkową atrakcję wielu publicznych wieczornych zabaw. Największe pokazy sztucznych ogni miały miejsce podczas świąt państwowych: elekcji, rocznic wielkich bitew lub dla uczczenia zwycięstw.

W 1683 roku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów miało miejsce szereg uroczystości fetujących zwycięską bitwę pod Wiedniem. Pokazem fajerwerków trwającym 3 minuty uczczono także ogłoszenie niepodległości w 1918 roku. Tak samo uczczono pokazem fajerwerków 100-lecie niepodległości w 2018 roku. Był to największy i najbardziej rozległy pokaz w dotychczasowej historii pokazów na Wiśle w Warszawie. Użyto największej ilości materiałów i barek rzecznych do strzelania w historii warszawskich pokazów fajerwerków.

Kultura i tradycja ogni sztucznych na świecie

W 2016 roku powstał pierwszy pełnometrażowy film o fajerwerkach  Passfire. Twórcami  produkcji są bracia Jesse i Jeremy Veverka dla których fajerwerki to ich pasja.

Celem filmu jest pokazanie jak wykorzystywane jest tworzywo artystyczne w postaci fajerwerków w różnych krajach, jakie znaczenie mają w kulturze i tradycji.

Passfire to podróż do 23 państw na 6 kontynentach, w których pirotechnika jest mocno ceniona. Zobaczysz najbardziej niesamowite fajerwerki na świecie oraz z jaką pasją ludzie tworzą przepiękne widowiska.

Podążaj za pasją do fajerwerków, która przechodzi z kultury do kultury, z kraju do kraju iz pokolenia na pokolenie.